Wat zijn parabenen? Waarom zitten deze in onze shampoos? Moeten we misschien sowieso minder chemische producten gebruiken? Hoe herken ik deze parabenen? Moeten we ze mijden? Wij zetten het even voor je op een rijtje met alle bekende data en onderzoeken!

Door onze health-redactie| Kian Alaie, voedingswetenschapper BSc linkedin-logo

Voor onze aanbevelingen hebben we de producten getest en vervolgens hebben we een beste koop uitgekozen als #1 keuze. Onderaan dit artikel vind je extra deskresearch bij bronnen zoals Radar, Kassa en wetenschappelijke bronnen. Hieronder vind je onze aanbevelingen.

Wat zijn parabenen? Waar dienen ze voor?

Parabenen zijn conserveringsmiddelen die worden toegevoegd aan allerlei producten. Een conserveringsmiddel is eigenlijk een stofje dat ervoor zorgt dat de kwaliteit van een product niet achteruit gaat.

Wat zijn conserveringsmiddelen? Zijn deze ook nodig voor shampoo?

Conserveringsmiddelen zijn stofjes die worden toegevoegd aan producten om de houdbaarheid ervan te verlengen.

Je kan je misschien wel voorstellen dat als er een product in je kast staat, dat het over de tijd een beetje verandert. Daarom zit er een houdbaarheidsdatum op elk product. Soms vinden er (héél langzaam) chemische reacties plaats waardoor producten veranderen. Veranderingen kunnen ook plaatsvinden door micro-organismes.

Wat zijn micro-organismes? Wat doen ze in onze producten

Micro-organismes zijn eigenlijk een verzamelnaam voor bacteriën, gisten en schimmels. Dit zijn levende organismes die zo klein zijn dat je ze met je eigen ogen niet kan zien. Sommigen zijn zelfs zo klein dat je ze niet eens onder een microscoop kan zien.

Deze micro-organismes zijn klein, maar ze kunnen ontzettend snel groeien en vermenigvuldigen. Dit kan alleen als de omstandigheden goed zijn. Denk bij omstandigheden vooral aan temperatuur en voeding. Ze groeien vooral goed in producten die heel voedzaam zijn, zoals shampoo!

We kunnen stofjes aan een voedzaam product toevoegen waardoor micro-organismes niet goed kunnen groeien. Een voorbeeld hiervan zijn dus de groep parabenen. Bepaalde parabenen zijn goed tegen grampositieve bacteriën en andere zijn weer goed tegen gisten en schimmels.

De afgelopen jaren zijn er een beetje zorgen omtrent deze stofjes. Is dit terecht? Lees even verder, relevante data en onderzoeken staan vermeld.

Kunnen parabenen gevaarlijk zijn voor mensen?

Parabenen kunnen schadelijk zijn voor een héél specifieke groep mensen bij een specifiek producten. Deze producten zijn huidverzorgingsproducten voor babybillen. Dit klinkt misschien grappig, maar babybilletjes kunnen geïrriteerd raken en vervolgens beschadigen. Door een beschadigde huid kunnen meer van deze parabenen in een lichaam binnenkomen (RIVM, 2017) .

Om deze reden specifiek zijn Europese veiligheidsvoorschriften sinds 2015 aangescherpt voor babyproducten die niet worden afgespoeld. Verschillende producten zijn over de jaren getest en deze producten overschrijden deze hoeveelheid niet. (Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit, 2016)

Toxicologie: wetenschap van ongewenste effecten in je lichaam

Parabenen kunnen een beetje werken als een vrouwelijk geslachtshormoon. Echter zijn parabenen 1000 tot 100.000 minder potent. Het is handig om een klein lesje toxicologie te krijgen om te snappen hoe insignificant de kleine hoeveelheden zijn die in je shampoo zitten. Zelfs bij de maximale hoeveelheden die toegestaan zijn, krijg je echt maar maximaal 1/100e binnen van de hoeveelheid die je mogelijk klachten zou kunnen geven.

Dus parabenen kunnen voor volwassen mensen geen kwaad als hormoonverstoorder. Er zijn ook vermoedens dat parabenen een grootere kans op borstkanker kan geven. De American Cancer Society heeft dit onderzocht en kon geen bewijs vinden voor een verhoogd risico (Cancer.org, 2022) .

Maatschappelijk effect van internet en gezondheid

De afgelopen jaren zijn ingrediënten in shampoos en andere cosmetische producten streng aan de tand gevoeld door consumenten. Consumenten zijn er meer van bewust van wat ze in en op hun lichaam stoppen. Cosmetische producten en ingrediënten worden ook streng getest om elke vorm van schadelijkheid te voorkomen.

Dermatologen zijn er om een objectieve mening te geven, die niet wordt beïnvloed door groot pharma en levensmiddelen bedrijven. Zij kunnen onzekerheid bij consumenten wegnemen en vervolgens mythes of misinformatie rechttrekken.

Zoektocht naar organische en natuurlijke producten

In de afgelopen jaren is er een grotere vraag naar natuurlijke en organische cosmetica en shampoos. Deze trend geldt niet alleen voor cosmetische producten, maar ook voeding. Men is op zoek naar een gezonde levensstijl met organische producten. Het is goed om te begrijpen dat fabrikanten hier op inspelen en onschadelijke ‘chemische’ ingrediënten vervangen met ‘natuurlijke’ ingrediënten.

Het is je misschien opgevallen dat de twee woorden chemisch en natuurlijk tussen aanhalingstekens staan. Dit komt doordat elk natuurlijk stofje chemisch is. Elk stofje is chemisch en bestaat uit moleculen. Een molecuul kan zelfs van nature voorkomen en ontzettend schadelijk zijn.

Met het opkomen van het internet is het heel makkelijk om informatie te verspreiden. Dat betekent ook dat er veel misinformatie verspreid wordt. ‘Chemische’ ingrediënten krijgen hun slechte naam door de ingewikkelde naam die ze krijgen.

De ‘geen shampoo’ of ‘no-poo’ beweging speelt hier een beetje op in om hun producten zo te marketen om zo natuurlijk mogelijk over te laten komen.

Conclusie: Zijn parabenen iets om zorgen over te maken?

Nee. Tenzij jij een jonge baby bent, zijn parabenen veilige ingrediënten in je producten.

Eerder hadden we het al over toxicologie. Ben jij benieuwd hoe een aanvaardbare dagelijkse hoeveelheid wordt beslist? Lees even dit artikel over zoetstoffen en de aanvaardbare dagelijkse hoeveelheid. Het onderwerp is anders, maar het idee is hetzelfde. Parabenen zijn bijvoorbeeld ook E-nummers in voeding. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om te begrijpen hoe dit tot stand komt.

Bronnen

https://www.zoetstoffen.nl/veiligheid/aanvaardbare-dagelijkse-inname/

https://www.nvwa.nl/onderwerpen/cosmetica

https://www.rivm.nl/hormoonverstorende-stoffen/

https://www.cancer.org/healthy/cancer-causes/chemicals/antiperspirants-and-breast-cancer-risk.html