Alle Voordelen & Nadelen Van Het Carnivoordieet [Wetenschap]

Door onze food-redactie| Kian Alaie, voedingswetenschapper BSc

Carnivoordieet: alle voor- en nadelen op een rijtje

Heb je wel eens gehoord van een carnivoor dieet? Dit dieet bestaat uit het eten van uitsluitend dierlijke producten zoals vlees, vis, eieren en (soms) zuivelproducten. Een toenemend aantal mensen volgt dit dieet vanwege de belofte van gewichtsverlies, een betere bloedsuikerspiegel en een verhoogd energielevel.

Maar wat houdt een carnivoor dieet precies in? Hoe werkt het in het lichaam? En wat zijn de mogelijke voordelen en risico’s van dit dieet? We gingen op onderzoek uit en dit zijn onze resultaten.

Disclaimer – Wij zijn neutraal

Wij proberen een objectief beeld te geven van dit dieet. Dat betekent dat we geen oordeel vellen over of dit dieet.

Wat is een carnivoor dieet?

Een carnivoordieet bestaat uit het eten van volledig dierlijke producten. Hierdoor krijgt je lichaam voornamelijk eiwitten en vet als hoofdcomponenten om door de dag heen te komen. Dat betekent dat je koolhydraten zoals suikers links laat liggen.

Dit dieet is dus extreem restrictief en heeft gevolgen op je lichaam en hoe je energie verwerkt (Healthline, 2023).

Wat is het verschil tussen een carnivoor- en ketodieet

Bij een ketodieet mag je nog planten consumeren en focust voornamelijk op het niet consumeren van koolhydraten (Voedingscentrum, 2023). Daarnaast focust een ketodieet meer op macronutriënten aangezien je niet te veel eiwitten mag consumeren. Het doel is dus om in ketose te raken in een ketodieet.

In een carnivoordieet heb je meer restricties op het gebied wat je mag eten, maar focust minder op macronutriënten en calorieën.

Kom je in ketose in een carnivoordieet?

Er is een grote kans dat je in ketose komt, maar dat is niet het voornamelijk doel. Ketose is de fase waarbij het lichaam overgaat van het gebruiken van koolhydraten als brandstof, naar vetten  (Voedingscentrum, 2023). Het is dus een metabolische staat waarin vet wordt verbrand.

Wat zou je zoal allemaal niet eten bij een carnivoor dieet?

Je eet geen fruit, groenten, granen, noten, zaden en peulvruchten. Als je dit dieet volgt eet je alleen voedingsmiddelen die afkomstig zijn van een dier. Dit is dus een zeer restrictief dieet.

Waar zou een carnivoor dieet goed voor zijn?

Er wordt vanuit verschillende hoeken beweerd dat dit dieet kan helpen bij gewichtsverlies, energie, eczeem, stemmingsproblemen, hormoonproblemen en regulering van je bloedsuikerspiegel. Anderen kijken weer ontzettend twijfelachtig naar deze levensstijl.

Zoals je in het filmpje hieronder ziet is Jordan Peterson (Psycholoog en hoogleraar/geen arts) compleet overtuigt van dit dieet:

Wat is het idee achter een carnivoordieet?

Het idee achter een carnivoordieet is dat vlees min of meer alle nutriënten bevat om gezond van te leven, in tegenstelling tot planten. Als je de natuur in zou lopen en verscheidene planten zou eten, zou je direct ziek worden.

We hebben enzymatische systemen in onze levers die bedoeld zijn om ons lichaam te helpen met planten te verteren. Er wordt gespeculeerd dat over de jaren heen wij als mens ons systeem zo hebben ontwikkeld om in schaarsere periodes, te kunnen overleven op bepaalde plantsoorten.

Onze perceptie over planten vs. dieren.

Planten worden vaan beschouwd als vriendelijk, terwijl ze vol zitten met afweermechanismes.

Planten kunnen niet wegrennen. Dat betekent dat planten andere soorten van afweermechanismes moeten ontwikkelen. Een braam heeft bijvoorbeeld doornen. De meeste planten hebben toxische stoffen als afweersysteem.

Controverse rondom een carnivoordieet

We gaan langzaam als maatschappij meer richting een plantaardig dieet. Er is ook een grote kans dat als je tegen je medemens zegt dat je een carnivoor dieet volgt, dat ze zouden lachen of jou ongezond noemen. Een carnivoor dieet is verre weg van duurzaam (Healthline ,2023).

Waarom zou een carnivoor dieet werken om af te vallen?

We hebben al gezegd dat een carnivoor dieet ontzettend restrictief is. Je mag een groot aantal aan producten niet eten. Dat betekent dat je gelimiteerd bent in wat je wel mag eten. Elk dieet werkt op basis van 2 factoren:

Oorzaak voor het afvallen 1: Het limiteren van voedsel

Elk dieet op aarde limiteert iets. Elke dieet rust dus op iets uit je eetpatroon wegnemen. Hieronder zie je enkele voorbeelden.

• Je limiteert een macronutriënt: De meeste diëten berusten op het limiteren van macronutriënten. Macronutriënten zijn koolhydraten, eiwitten en vetten. Het klinkt je misschien bekend in de oren dat er wordt afgeraden om vet te eten als je wil afvallen.
• Je limiteert tijd: misschien heb je wel eens gehoord van ‘intermittent fasting’. Als je dit dieet volgt limiteer je de tijd waarin je mag eten. Het dieet doelt op dat als je bepaalde tijden limiteert, dat je minder gaat eten gemiddeld over de hele dag.
• Je limiteert calorieën: Dit klinkt je misschien ook bekend in de oren. Diëten is uiteindelijk een kwestie van minder calorieën consumeren dan dat je verbrand. Je lichaam moet vervolgens ergens zijn energie vandaan halen en je verbrand je opgeslagen vet.

Elk dieet op aarde valt onder een of meerdere van deze basisprincipes. Bij een carnivoordieet limiteer je een macronutriënten: koolhydraten/suiker.

Oorzaak voor het afvallen 2: eiwitten verzadigen meer dan koolhydraten

Het consumeren van eiwitten helpen je om voller te voelen na een maaltijd. Als gevolg heb je minder snel honger en zin in een nieuwe maaltijd. Dit komt omdat eiwitten verzadigender zijn dan koolhydraten en vet (Paddon-Jones et al., 2008).

Er zijn meerdere onderzoeken gedaan over of dit waar is. Het bleek dat zowel tijdens de maaltijd en na de maaltijd een hogere verzadiging werd aangetoond. Maar waar het verschil het meest significant was, is na de maaltijden.

Voordelen van een carnivoordieet

Het is tijd om alle voor- en nadelen van een carnivoordieet daadwerkelijk op een rijtje te zetten om een goed beeld te krijgen wat dit dieet voor je zou kunnen doen, en waar het dieet zijn beperkingen heeft.

Voordeel 1: Je elimineert heftige schommelingen in je bloedsuiker

Omdat het carnivoordieet koolhydraten uitsluit, geef jij je jezelf ook geen kans om producten met een grote hoeveelheid aan suiker te consumeren. Voedsel met veel suiker kan problematisch zijn voor het energieniveau en mensen die een aanleg hebben voor diabetes (Healthline, 2020).

Bekijk anders even dit kort filmpje van Nu.nl over suiker!

Waarom kan een piek in bloedsuiker levels een probleem zijn?

Wanneer er een grote piek ontstaat in je bloedsuikerspiegel, dan komt er als response veel insuline vrij om je bloedcellen te helpen om energie op te slaan. Er ontstaat vervolgens een periode dat je weer te weinig suiker in je bloed hebt en je bloedsuiker schommelt vervolgens enorm omlaag. Je ervaart dan een suikerdip.

Waarom zou een carnivoordieet dit verhelpen?

Je eet geen suikers dus er ontstaat geen grote schommeling in je bloedsuiker. Je haalt je energie langzaam voornamelijk uit het vet en eiwitten en dit proces is veel langzamer. Als gevolg merk je niks aan je energie levels.

Voordeel 2: minder ontstekingen

Suiker is een grote oorzaak van ontstekingen in het lichaam (forsythe et al., 2007). Zo is suiker een risico voor het ontstaan van ziektes zoals harten vaatziekten, artritis, psoriasis, inflammatoire darmziekte, multiple sclerose en chronische ontstekingen (Ma et al., 2022).

Voordeel 3: helderder hoofd (potentieel voordeel)

Veel carnivoor enthousiastelingen claimen dat ze een helderdere gedachtestroom hebben ontwikkeld (Psychology today, 2019). Dit zou kunnen komen door de vitamines en mineralen zoals B12, zink en ijzer.

Voordeel 4: afvallen

Hier hebben we al aandacht aan besteed in het deel hierboven, maar moeten we alsnog even kort benoemen aangezien het consumeren van veel eiwitten een aanzienlijk gevolg heeft op je verzadiging.

Nadelen van een carnivoordieet

Nadeel 1: Transitieperiode

Je lichaam heeft tijd nodig om zich aan te passen. Niet alleen moet het wennen aan je nieuwe metabolische staat om energie op te wekken. Ook moeten je darmen wennen aan bijvoorbeeld minder vezels.

Nadeel 2: repetitief dieet

Veel creativiteit verdwijnt uit je eetproces. Je bent gelimiteerd tot ontzettend weinig ingrediënten.

Nadeel 3: gezondheidsrisico’s

Een carnivoordieet kan potentieel leiden tot (Healthline, 2023) :

• Risico op verhoogd cholesterol
• Hogere bloeddruk
• Hart- en vaatziekten
• Te hoge concentraties aan mineralen zoals ijzer

Nadeel 4: Niet rijk aan alle vitamines en mist bioactieve stoffen

Afhankelijk van of je ook orgaanvlees in je carnivoordieet implementeert, mist vlees enkele vitamines. Zo is spiervlees bijvoorbeeld arm aan vitamine D3, omega 3 en vitamine C.

(Potentieel) nadeel 5: rijk aan vet en cholesterol

Afhankelijk van wat voor soort vlees je eet, is je dieet rijker aan cholesterol en vet vergeleken met een normaal dieet. Dit heeft een gevolg op bijvoorbeeld je slecht ‘LDL’ en goed ‘HDL’ cholesterol gehalte in je bloed. Het schijnt dat onze lichamen een groot deel van het cholesterol in ons bloed zelf aanmaakt.

Echter, cholesterol en risico op hart- vaatziekten schijnt ook vooral een gevolg te zijn van een ongezond levensstijl, overgewicht en onvoldoende lichaamsbeweging (Charansonney en Després, 2010).

Nadeel 6: geen vezel

Vezels helpen het bulk samen te stellen in je ontlasting. De vocht aantrekkende en bulkvormende eigenschappen zorgen ervoor dat je darmperistaltiek geprikkeld wordt en er een vaste brei wordt gevormd. In vlees zitten geen vezels.

Welke vitamines moet ik slikken als ik dit dieet volg?

Vlees wordt niet beschouwd als een goede bron van vitamine C (Amber O’Hearn, 2020). Daarnaast afhankelijk van of je zuivel consumeert, is het belangrijk om te letten op je calcium intake. Verder helpt het om orgaanvlees te introduceren aan je dieet om vitamine A, D, E en K binnen te krijgen.

Maar we hebben altijd gehoord: “Eet je groenten!”

We zijn er als vanzelfsprekend mee groot geworden: wil je gezond zijn, eet dan je groenten. Het is echter zo dat wanneer ik een broccoli of bloemkool eet, dat dan er dan geen bloemkool meer in de grond zit. Je eet dus de hele plant. De plant is dan dus dood omdat ik hem wil eten. Het is “moord” want de plant houdt op te bestaan, terwijl de plant geen poten had om weg te kunnen rennen.

Planten willen niet opgegeten worden, omdat ze dan helemaal dood zijn, en ze proberen op allerlei manieren dit te voorkomen. Onder andere door onzichtbare verdedigingsmechanismen in de vorm van chemische stofjes die een mogelijke giftige uitwerkingen hebben.

Denk aan oxaalzuur in spinazie, wat voor nierstenen zorgt. Maar ook lectines in peulvruchten. En goïtrogenen in groentes als bloemkool, broccoli, boerenkool. Of Fytinezuur in groenten, wat ervoor zorgt dat ons lichaam minder mineralen opneemt.
De lijst is lang.

Van de meeste planten op straat, in de natuur en in onze tuinen gaan we dan ook dood als we ze eten. De eetbare planten (groentes) zijn minder giftig, maar nog steeds giftig. Vruchten willen wél gegeten worden en zijn dus vaak een fijnere keuze.

Conclusie: Een carnivoordieet kan werken, maar brengt risico’s met zich mee

Vlees is ontzettend voedzaam en kan dienen als hoofdbestandsdeel van je dieet. Na het onderzoeken van de argumenten voor en tegen een carnivoor dieet, kan geconcludeerd worden dat het volgen van een strikt carnivoor dieet potentieel risicovol kan zijn voor de gezondheid.

Je consumeert voornamelijk producten die rijk zijn aan vet en cholesterol. Dit brengt risico’s met zich mee als een verhoogd cholesterol, verhoogd bloeddruk en risico op hart- en vaatziekten. Als je overweegt een dergelijk dieet te volgen kan het nooit kwaad om dit eerst te overleggen met een arts of diëtist.