Constipatie: Symptomen, Oorzaken, Oplossingen & Voorkomen [Wetenschappelijk]

Door onze health-redactie| Kian Alaie, voedingswetenschapper BSc

Constipatie, wat veroorzaakt het en wat doen we eraan? (Obstipatie/Verstopping)

Heb je ooit wel eens last gehad van constipatie of verstopping? wat veroorzaakt constipatie eigenlijk en hoe kunnen we het voorkomen en oplossen? In dit artikel zullen we de symptomen, onderliggende problemen en oplossingen op een rijtje zetten.

Wat is constipatie? In het kort

Constipatie, ook soms bekend als obstipatie of verstopping, is een veel voorkomend probleem waarbij de stoelgang vertraagt of zelfs voor een tijdje compleet stopt (Voedingscentrum, 2023). Het kan vervelende gevolgen hebben zoals ongemak en buikpijn.

Constipatie wordt gekenmerkt door een trage en harde stoelgang. Als je constipatie hebt, moet je eens in de drie dagen, of zelfs minder, naar de wc. Dit gaat dan gepaard met buikpijn en waarschijnlijk ook een aandrang van ontlasting. Oorzaken en symptomen kunnen uiteenlopen en kan je hieronder vinden.

Symptomen – Alles op een rijtje

De meest voorkomende symptomen van constipatie zijn (Darmklachten.nl, 2023):

• Een constante loze aandrang
• Harde en droge ontlasting
• Keutelvormige ontlasting
• Lage frequentie van ontlasting (3 of minder dan drie keer per week)
• Opgeblazen gevoel of gevoel van vol gevoel in de buik
• Buikpijn en/of krampen
• Een gevoel dat je onvolledig ontlaad bent na ontlasting
• Moeten persen op de wc
• Aambeien
• Lage eetlust
• Het nodig hebben van laxeermiddelen

Oorzaken – Achterliggende aandoeningen of oorzaken

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van constipatie. Hieronder valt (thuisarts, 2023;  Mlds, 2023):

• Gebrek aan voedingsvezel in de voeding
• Onvoldoende hydratatie/ te weinig water drinken
• Gebrek aan lichaamsbeweging
• Veranderingen van standaard dieet (door bijvoorbeeld reizen)
• Stress en angst
• Bijwerkingen van medicijnen, zoals antidepressiva en pijnstillers
• Ongezonde darmflora

Verder zijn er ook nog significantere achterliggende problemen:

• Besmetting met darmparasieten
• Structurele problemen zoals dikke darmkanker (komt weinig voor)
• Zwangerschap
• Hormonale onbalans, zoals bij hypothyreoïdie (een traag werkende schildklier)
• Diabetes
• Een hoge leeftijd
• Problemen met je bekkenbodem
• Een beschadiging van je wervelkolom of andere neurologische ziekten (Zenuwproblemen)

Wat doe ik aan mijn constipatie?

De behandeling van constipatie hangt af van de ernst van de symptomen en natuurlijk de oorzaak van deze symptomen. In veel gevallen kan eenvoudige veranderingen in de levensstijl, zoals het verhogen van je vezelinname, meer water drinken of meer lichaamsbeweging de symptomen al verlichten. In andere gevallen kan medicatie nodig zijn.

Bij ernstige of aanhoudende obstipatie, neem contact op met je huisarts.

Medicatie bij de drogist

Er zijn verschillende medicijnen verkrijgbaar bij de drogist die kunnen helpen bij het verlicht en voorkomen van constipatie. Type laxeermiddelen zijn (NHS, 2022):

Medicatie type 1 – Bulkvormende laxeermiddelen: deze medicijnen helpen bij het vasthouden van water door middel van vezels, waardoor de ontlasting zachter wordt en gemakkelijker kan worden uitgescheiden.

Medicatie type 2 – Osmotische laxeermiddelen: Osmose werkt door het biologisch fenomeen dat je water kan aantrekken in je ontlasting door concentratieverschillen. Deze medicijnen helpen dus bij het vasthouden van water in de darmen, waardoor de ontlasting zachter wordt.

Medicatie type 3 – Stimulerende laxeermiddelen: Deze medicijnen stimuleren de darmen om samentrekkingen te maken. In principe bevordert het je darmperistaltiek.

Het is belangrijk om de instructies op het etiket te volgen en niet meer te gebruiken dan wordt aanbevolen. Het is ook belangrijk om eerst uw huisarts raad te plegen voordat jij de middelen gebruikt.

Hoe constipatie te voorkomen

Er zijn verschillende manieren om je routine aan te passen om constipatie te voorkomen. Hieronder valt:

Maatregel 1 – Voldoende vezels eten: vezels houden water vast en helpen de ontlasting zachter te maken, waardoor het gemakkelijker wordt om uit te scheiden (Yang et al., 2012). Vezelrijke voedingsmiddelen zijn onder andere groenten, fruit, peulvruchten, volkoren granen en noten.

Maatregel 2 – Voldoende hydratatie: water is essentieel voor het zacht houden van de ontlasting. Het wordt aanbevolen om minimaal anderhalf tot 2 liter water per dag te drinken (Voedingscentrum, 2023) .

Maatregel 3 – Lichaamsbeweging: regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het stimuleren van de darmbewegingen, wat kan helpen bij het verminderen van constipatie.

Maatregel 5 – Regelmatig naar het toilet gaan: het is belangrijk om regelmatig naar het toilet te gaan (Thuisarts, 2023). Het negeren van de drang om naar het toilet te gaan kan de ontlasting harder maken en het moeilijker maken om naar de wc te gaan.

Wat te eten om constipatie te voorkomen

Er zijn enkele gezonde ingrediënten vol voedingsvezel die potentieel kunnen helpen bij het voorkomen en verhelpen van constipatie. Hieronder vallen pruimen, kiwi, appel, peer en vijgen. Leer meer hierover in het filmpje hieronder!

Conclusie: Constipatie kan heel vervelend zijn

Constipatie is een veelvoorkomend probleem dat kan worden veroorzaakt door verschillende factoren. Hieronder valt een gebrek aan voedingsvezels, het onvoldoende water drinken en een sedentaire levensstijl. Constipatie is vaak geen ernstige aandoening is en er zijn verschillende manieren om het te behandelen en voorkomen.

Het is wel belangrijk om bij ernstige of aanhoudende obstipatie je huisarts raad te plegen.